1841: In 1841 openden twee Westfaalse textielteuten (ook wel todden of tötten genaamd), de broers Clemens en August Brenninkmeijer, een textielopslag in Sneek (Nederland) zodat ze minder vaak naar Westfalen (Duitsland) hoefden te reizen om stoffen op te halen. In 1841 begonnen de broers in dezelfde stad een winkel in confectiekleding.
NRC 5 mei 2017
Familie Brenninkmeijer schonk meer dan miljard aan Kerk
Liefdadigheid De familie Brenninkmeijer drukte in stilte een stempel op Nederland. Decennialang vloeide geld van de familie naar de katholieke kerk en haar instellingen.
De familie Brenninkmeijer is al een eeuw achter de schermen de grootste private financier van de Rooms-Katholieke Kerk en haar instellingen in Nederland. De rijkste familie van Nederland schonk in de loop der jaren meer dan een miljard euro.
Dat blijkt uit een inventarisatie van NRC. De katholieke Brenninkmeijers, eigenaren van onder meer C&A, maakten al in 1925 met een gift de oprichting van de omroep KRO mogelijk. Ook financierde de familie de totstandkoming van het CDA, en werd bijvoorbeeld meebetaald aan de kosten van het pausbezoek aan Nederland in 1985.
Decennialang vloeide geld – aanvankelijk 10 procent van de winst van C&A Nederland – naar katholieke universiteiten, katholieke ziekenhuizen, katholieke media, katholieke armoedebestrijders, alsmede kloosters, parochies en bisdommen. Niet alleen in Nederland maar ook elders. Amerikaanse katholieke instellingen kregen ten minste 73,8 miljoen dollar. Recentelijk profiteren ook niet-katholieke doelen.
Het Pausbezoek, de KRO en de stichting van het CDA: hoe een familie in stilte een stempel op Nederland drukte. ‘Geven maakt gelukkiger dan ontvangen.’
Over haar filantropische werk heeft de familie altijd gezwegen. Wie geld ontving, werd gevraagd daar geen ruchtbaarheid aan te geven. Zelf hebben de Brenninkmeijers de publiciteit gemeden. Dat is sinds kort veranderd, zegt Maurice Brenninkmeijer vandaag in NRC. Hij is de topman van Cofra Holding, het Zwitserse moederbedrijf van C&A.
Benieuwd naar de andere gulste gevers? NRC stelde de filantropische top 30 samen.
Brenninkmeijer sprak met NRC over het filantropisch beleid. Uit een inventarisatie van de krant bleek dat de familie alleen al in 2015 in totaal 102,5 miljoen euro heeft weggegeven aan goede doelen. Daarvan kwam 51,2 miljoen van Stichting Benevolentia in Amsterdam. Dat blijkt geen eenmalige zaak. De stichting doneert jaarlijks zo’n bedrag.
De betekenis van ‘goed doen’ is verschoven, volgens Brenninkmeijer. „Het is een ongoing process voor ons, maar ook voor de maatschappij. Vroeger was het armen helpen. Maar inmiddels reikt die verantwoordelijkheid verder, tot de manier waarop je zaken doet. Dat je bijvoorbeeld zicht hebt op de risico’s in jouw productieproces.”
Het interview past in de nieuwe openheid van de Brenninkmeijers. Sinds 1841 koesterde de familie haar traditie van geslotenheid. Vorig jaar gaf Maurice Brenninkmeijer zijn eerste interview ooit aan het Duitse weekblad Die Zeit. Daarbij reageerde hij op de uitkomsten van een onafhankelijk onderzoek dat de familie had laten doen naar de rol van C&A in onder meer het Derde Rijk. „Dat leverde feiten op die de familie schokten”, zegt hij. „Daarover moesten wij ons publiekelijk uiten in Duitsland. Dat was onvermijdelijk.”
Dat de familie zich altijd low profile heeft gedragen, vindt volgens hem zijn oorsprong in de geschiedenis.
De Brenninkmeijers die in de 19de eeuw naar het Friese Sneek verhuisden, waren Tuötten, handelsreizigers uit Westfalen.
Met een ingeboren geslotenheid en onderlinge afstemming. „Dichtbij de grond en bij elkaar. Dat zijn de culturele redenen. Maar gaandeweg heeft de cultuur van low profile zichzelf versterkt. Het werd een beetje no profile. En dat in een wereld die juist steeds transparanter werd. Dat leidde tot een spanning die niet gezond is.”
Clemens en August